Oordspul of pul
Objectnummer2011.0004
TitelOordspul of pul
Vervaardigeronbekend
BeschrijvingEen cilindrische pul (oordspul of klepkan) met deksel, staand oor en duimrust. Op de beker is een alliantiewapen aangebracht, met rond de schilden geveerde takken die samengebonden zijn door een lint. Enkel op het mannelijke wapen werd een huismerk gegraveerd. Rond het wapen is een inscriptie aangebracht: "1686 DEN 11 APRIL HEB ICK MICHGEL JANS MIJN VROUW JANTIJN JANS GETROUWT / 1687 DEN 18 FEBRIWARI IS ONSE DOGHTER BOUKE GEBOOREN / 1689 DEN 15 AUGUSTUS IS GRIETIE GEBOOREN / 1691 DEN 11 FEBRIWARI IS EISKE GEBOOREN / 1694 DEN 22 DECEMBER IS ONSE SOON JAN GEBOOREN / 1698 DEN 13 FEBRIWARI IS HILIE GEBOOREN / 1702 DEN 17 MARTIUS IS ONSE SOON TONNIJS GEBOOREN".
Naast kenmerkende bekers en brandewijnkommen, behoren ook de bierpullen of klepkannen tot het voor Groningen kenmerkende zilver. Een opmerkelijk voorbeeld daarvan kon via een veiling in Utrecht worden verworven. Op de gladde pul staat een alliantiewapen met slechts een huismerk in het mannelijke schild omgeven door de gegevens van een heel gezin. Na de vermelding van het huwelijk in 1686 van Michiel Jans met Jantijn Jans volgen de namen en geboortedata van hun zes kinderen. Zo is de pul een variant op de moderne gezinskaart in zilver. Dergelijke bijeen gestelde informatie is op papier al schaars en in zilver is geen ander voorbeeld bekend. In Groningerland was de registratie van dopen van kinderen de regel, maar door uiteenlopende oorzaken zijn lang niet alle registraties bewaard gebleven. Het betreft hier een Rooms Katholieke familie. Slechts de oudste dochter werd in het RK doopboek van Bedum teruggevonden.
In 1728 werd de boedel van Michiel Jans opgemaakt en bleek dat hij schoenmaker was in Aduard. De boedel bevatte een huis aan de straat in Aduard met de neringe van de schoemakerie en alle het schoenmakers gerietschap. Hij huurde ook enig land en liet daarop enkele koeien grazen. Onder het zilver is de klepkan omschreven als silveren oortspulje. Een oord (330 ml) was een Groninger vochtmaat. De klepkan is dus niet alleen vanwege zijn inscriptie maar ook qua inhoud Gronings. Dat was tot nu toe niet bekend. Uit onderzoek en documentatie zijn vijftien oordspullen bekend waaronder één dubbele en één halve oordspul. Helaas ontbreken merken in het stuk zodat niet bekend is wie de oordspul gemaakt heeft. Wel is bekend dat deze in 1951 in een boedel in Zuidhorn was. De pul werd in 1987 in een genealogie beschreven en heeft eigenlijk altijd gecirculeerd in de RK kringen bij Aduard-Zuidhorn.
Naast kenmerkende bekers en brandewijnkommen, behoren ook de bierpullen of klepkannen tot het voor Groningen kenmerkende zilver. Een opmerkelijk voorbeeld daarvan kon via een veiling in Utrecht worden verworven. Op de gladde pul staat een alliantiewapen met slechts een huismerk in het mannelijke schild omgeven door de gegevens van een heel gezin. Na de vermelding van het huwelijk in 1686 van Michiel Jans met Jantijn Jans volgen de namen en geboortedata van hun zes kinderen. Zo is de pul een variant op de moderne gezinskaart in zilver. Dergelijke bijeen gestelde informatie is op papier al schaars en in zilver is geen ander voorbeeld bekend. In Groningerland was de registratie van dopen van kinderen de regel, maar door uiteenlopende oorzaken zijn lang niet alle registraties bewaard gebleven. Het betreft hier een Rooms Katholieke familie. Slechts de oudste dochter werd in het RK doopboek van Bedum teruggevonden.
In 1728 werd de boedel van Michiel Jans opgemaakt en bleek dat hij schoenmaker was in Aduard. De boedel bevatte een huis aan de straat in Aduard met de neringe van de schoemakerie en alle het schoenmakers gerietschap. Hij huurde ook enig land en liet daarop enkele koeien grazen. Onder het zilver is de klepkan omschreven als silveren oortspulje. Een oord (330 ml) was een Groninger vochtmaat. De klepkan is dus niet alleen vanwege zijn inscriptie maar ook qua inhoud Gronings. Dat was tot nu toe niet bekend. Uit onderzoek en documentatie zijn vijftien oordspullen bekend waaronder één dubbele en één halve oordspul. Helaas ontbreken merken in het stuk zodat niet bekend is wie de oordspul gemaakt heeft. Wel is bekend dat deze in 1951 in een boedel in Zuidhorn was. De pul werd in 1987 in een genealogie beschreven en heeft eigenlijk altijd gecirculeerd in de RK kringen bij Aduard-Zuidhorn.
Vervaardiging plaatsGroningen
Datum circa 1706
Vervaardiging periode18e eeuw
Objectnaambierpullen, kroezen, drinkgerei
Objectcategoriezilverwerk
Materiaalzilver
Formaat
- hoogte: 13.00 cm
deksel diameter: 83.00 cm
bodem diameter: 10.00 cm
Credit lineGroninger Museum, Groningen