Kleine Wurstserie
Inventarnummer1987.0474
TitelKleine Wurstserie
HerstellerFischli & Weiss
BeschreibungIn 1988 werd het Prentenkabinet van het Groninger Museum bedeeld met het geënsceneerde fotowerk Kleine Wurstserie van het Zwitserse kunstenaarsduo Fischli & Weiss. Aan Peter Fischli (Zürich 1952) en David Weiss (Zürich 1946) was driejaar eerder in het museum een grote tentoonstelling van sculpturen, fotowerken en films gewijd.
Fischli & Weiss stellen in hun werk met filosofische diepzinnigheid de meest banale onderwerpen en voorvallen aan de orde en, omgekeerd, wordt op hoogst platvloerse wijze aan de meest mysterieuze aspecten van en vragen over het menselijke bestaan vormgegeven. Nooit ontbreekt hierbij de humor, die als een buffer fungeert tussen beide uitersten, als een zalf op de wonde van het menselijke bestaan.
Voor een deel zien we deze tweeslachtige benadering terug in bet tiendelige Kleine Wurstserie, dat dateert uit 1979, het jaar waarin de kunstenaars hun eerste gezamenlijke projecten zijn gaan uitvoeren. Alle foto's hebben gemeen dat aan een min of meer imposante gebeurtenis of verschijnsel met behulp van de meest alledaagse voorwerpen gestalte wordt gegeven. En juist in die banaliteit van de gefotografeerde voorwerpen zit hem de kneep. Je weet uiteindelijk niet goed waarvoor je moet kiezen: voor de inhoud of voor de wijze van vormgeving, voor de geliefde keizer of voor zijn nieuwe kleren.
De dramatiek van een uitslaande brand in een torenflat wordt teniet gedaan door de knullige kartonnen bouwsels die de flats moeten voorstellen, door uitgedrukte sigarettenpeuken die de toeschouwers verbeelden, en een rookworst in de vorm van een brandweerauto. Bovenop een van de 'flatgebouwen' is een roomklopper gezet, die een gemeenschappelijke antenne suggereert. In een andere foto, een tentoonstelling van tapijten voorstellend, is de aanwezigheid van plakjes boterhamworst en ontbijtspek zo overheersend dat ook hier nauwelijks aandacht overblijft voor wat bijvoorbeeld voor George Breitner en Isaac Israëls een interessant schilderkunstig gegeven zou hebben opgeleverd. Ook een indrukwekkend berglandschap wordt gereduceerd tot een humorvol spel van beddengoed, blokjes kaas, een touwtje en een soepbord. Het is duidelijk dat de romantisch-dramatische zeggingskracht van bet berglandschap in de voorbije schilderkunst voor hen geen betekenis meer heeft.
In het werk van Fischli & Weiss stijgt de suggestie niet meer uit boven de gebruikte middelen. Anders gezegd, zij toveren ons niet meer een andere en autonome gedachtewereld voor, die ene weg en waarheid, maar lichten ons voortdurend pootje door in hun werken aan allerlei banale hulpmiddelen een met te ontwijken plaats te geven. Beide kunstenaars zijn traditioneel in het herkennen van de wezensvraagstukken aangaande de mens en zijn bestaan, maar hun benadering van de problematiek is uiterst modern en nieuw. Zonder de ernst van de kwesties te onderschatten, maken zij door de humor en een ontwapenende naïviteit een tactische manoeuvre om zodoende een nieuwe weg te vinden naar het antwoord op de ons steeds maar weer kwellende vragen. Door die weg te volgen, kan onze kijk op de dingen op zijn minst worden verbreed. Wat op bet eerste gezicht als laag-bij-de-gronds overkomt, heeft bij nadere beschouwing toch een diepgang die ons uit oudere beeldende kunst zo vertrouwd is.
Fischli & Weiss stellen in hun werk met filosofische diepzinnigheid de meest banale onderwerpen en voorvallen aan de orde en, omgekeerd, wordt op hoogst platvloerse wijze aan de meest mysterieuze aspecten van en vragen over het menselijke bestaan vormgegeven. Nooit ontbreekt hierbij de humor, die als een buffer fungeert tussen beide uitersten, als een zalf op de wonde van het menselijke bestaan.
Voor een deel zien we deze tweeslachtige benadering terug in bet tiendelige Kleine Wurstserie, dat dateert uit 1979, het jaar waarin de kunstenaars hun eerste gezamenlijke projecten zijn gaan uitvoeren. Alle foto's hebben gemeen dat aan een min of meer imposante gebeurtenis of verschijnsel met behulp van de meest alledaagse voorwerpen gestalte wordt gegeven. En juist in die banaliteit van de gefotografeerde voorwerpen zit hem de kneep. Je weet uiteindelijk niet goed waarvoor je moet kiezen: voor de inhoud of voor de wijze van vormgeving, voor de geliefde keizer of voor zijn nieuwe kleren.
De dramatiek van een uitslaande brand in een torenflat wordt teniet gedaan door de knullige kartonnen bouwsels die de flats moeten voorstellen, door uitgedrukte sigarettenpeuken die de toeschouwers verbeelden, en een rookworst in de vorm van een brandweerauto. Bovenop een van de 'flatgebouwen' is een roomklopper gezet, die een gemeenschappelijke antenne suggereert. In een andere foto, een tentoonstelling van tapijten voorstellend, is de aanwezigheid van plakjes boterhamworst en ontbijtspek zo overheersend dat ook hier nauwelijks aandacht overblijft voor wat bijvoorbeeld voor George Breitner en Isaac Israëls een interessant schilderkunstig gegeven zou hebben opgeleverd. Ook een indrukwekkend berglandschap wordt gereduceerd tot een humorvol spel van beddengoed, blokjes kaas, een touwtje en een soepbord. Het is duidelijk dat de romantisch-dramatische zeggingskracht van bet berglandschap in de voorbije schilderkunst voor hen geen betekenis meer heeft.
In het werk van Fischli & Weiss stijgt de suggestie niet meer uit boven de gebruikte middelen. Anders gezegd, zij toveren ons niet meer een andere en autonome gedachtewereld voor, die ene weg en waarheid, maar lichten ons voortdurend pootje door in hun werken aan allerlei banale hulpmiddelen een met te ontwijken plaats te geven. Beide kunstenaars zijn traditioneel in het herkennen van de wezensvraagstukken aangaande de mens en zijn bestaan, maar hun benadering van de problematiek is uiterst modern en nieuw. Zonder de ernst van de kwesties te onderschatten, maken zij door de humor en een ontwapenende naïviteit een tactische manoeuvre om zodoende een nieuwe weg te vinden naar het antwoord op de ons steeds maar weer kwellende vragen. Door die weg te volgen, kan onze kijk op de dingen op zijn minst worden verbreed. Wat op bet eerste gezicht als laag-bij-de-gronds overkomt, heeft bij nadere beschouwing toch een diepgang die ons uit oudere beeldende kunst zo vertrouwd is.
Datum 1987
Entstehungszeitraum20e eeuw
Objektbezeichnungfoto's
Sachgruppefoto's
Materialfotopapier
Technikfotograferen
Format
- hoogte: 23.5
breedte: 33