Collectie Groningermuseum | Details | Dienstmeisjes op de Leidsegracht

Sidebar content	Placer content	Main content
Acties		Dienstmeisjes op de Leidsegracht Verwijder uit selectie Voeg toe aan selectie Objectnummer1982.0016 TitelDienstmeisjes op de Leidsegracht Twee dienstbodes op Amsterdamse gracht Vervaardiger Isaac Israëls BeschrijvingIn 1891 kreeg Isaac Israëls van de gemeente Amsterdam toestemming om op straat te schilderen. Vanaf oktober 1894 begon hij daadwerkelijk in de openlucht aan de grachten te werken, en in dat jaar schilderde hij deze twee meiden op de Lijnbaansgracht in Amsterdam. Het werk is snel geschilderd, dynamisch, net als het dagelijks leven in de grote stad. De afsnijding van de figuren zorgt ervoor dat de beschouwer zich een toevallige passant van deze twee dames voelt, die hun aandacht duidelijk richten op iets anders. Israëls was een echte stadsschilder. Hij zocht de drukte van de stad, de parken, de mensen op en maakte er het belangrijkste thema van zijn werk van. Hoewel Israëls al in 1891 van de gemeente Amsterdam toestemming kreeg om op straat te schilderen, begon hij daar pas echt mee in 1894, naar het schijnt met menig oploopje op grachten en bruggen tot gevolg. Twee dienstboden op een Amsterdamse gracht is vermoedelijk zo'n werk dat buiten is geschilderd. Het is doortrokken van een helder, fris daglicht. De verfbehandeling is breed en beheerst, aangepast als het ware aan de rechte vlakken binnen de compositie. Doordat de twee dienstboden van dichtbij genomen zijn, abrupt afgesneden als op een foto, krijgt men als toeschouwer de indruk dat men de dienstbodes als het ware op straat passeert en flarden kan opvangen van hun gesprek. Israëls heeft dit motief diverse malen ter hand genomen, onder andere in het zeer vergelijkbare 'Amsterdamse dienstmeisjes op de gracht' (Amsterdam, Rijksmuseum). Terwijl Israëls' buitenstudies aan helderheid en virtuositeit winnen, leveren ze ten opzichte van zijn vroegere werk iets in aan gevoelsintensiteit. In tegenstelling tot zijn vader lijkt Isaac in zijn rijpe werk elke vorm van betrokkenheid buiten de deur te houden, en wenst hij enkel nog het gebeuren om hem heen onpartijdig te observeren en in rake lijnen vast te leggen. Dit schilderij en ook de varianten, zowel in olieverf als in pastel, kregen in de literatuur en op tentoonstellingen altijd de titels Dienstmeisjes op de Prinsengracht of Dienstmeisjes op een gracht. Het tweetal staat in werkelijkheid op de oneven zijde van de Leidsegracht. In meer dan een eeuw is die topografische locatie onveranderd gebleven. De achtergrond wordt gevormd door de onderpuien van Leidsegracht 10-14 Datum circa 1894 - circa 1894 Vervaardiging periode19e eeuw, 20e eeuw Geografisch trefwoord, Amsterdam Objectnaamschilderijen, portretten, stadsgezichten (beeldmateriaal) Objectcategorieschilderijen Materiaalolieverf, doek Techniekschilderen Formaat zonder lijst hoogte: 60.00 cm breedte: 81.00 cm met lijst hoogte: 78.00 cm breedte: 98.00 cm diepte: 8.00 cm

Objectnummer1982.0016

TitelDienstmeisjes op de Leidsegracht
Twee dienstbodes op Amsterdamse gracht

BeschrijvingIn 1891 kreeg Isaac Israëls van de gemeente Amsterdam toestemming om op straat te schilderen. Vanaf oktober 1894 begon hij daadwerkelijk in de openlucht aan de grachten te werken, en in dat jaar schilderde hij deze twee meiden op de Lijnbaansgracht in Amsterdam. Het werk is snel geschilderd, dynamisch, net als het dagelijks leven in de grote stad. De afsnijding van de figuren zorgt ervoor dat de beschouwer zich een toevallige passant van deze twee dames voelt, die hun aandacht duidelijk richten op iets anders. Israëls was een echte stadsschilder. Hij zocht de drukte van de stad, de parken, de mensen op en maakte er het belangrijkste thema van zijn werk van.
Hoewel Israëls al in 1891 van de gemeente Amsterdam toestemming kreeg om op straat te schilderen, begon hij daar pas echt mee in 1894, naar het schijnt met menig oploopje op grachten en bruggen tot gevolg. Twee dienstboden op een Amsterdamse gracht is vermoedelijk zo'n werk dat buiten is geschilderd. Het is doortrokken van een helder, fris daglicht. De verfbehandeling is breed en beheerst, aangepast als het ware aan de rechte vlakken binnen de compositie. Doordat de twee dienstboden van dichtbij genomen zijn, abrupt afgesneden als op een foto, krijgt men als toeschouwer de indruk dat men de dienstbodes als het ware op straat passeert en flarden kan opvangen van hun gesprek. Israëls heeft dit motief diverse malen ter hand genomen, onder andere in het zeer vergelijkbare 'Amsterdamse dienstmeisjes op de gracht' (Amsterdam, Rijksmuseum).
Terwijl Israëls' buitenstudies aan helderheid en virtuositeit winnen, leveren ze ten opzichte van zijn vroegere werk iets in aan gevoelsintensiteit. In tegenstelling tot zijn vader lijkt Isaac in zijn rijpe werk elke vorm van betrokkenheid buiten de deur te houden, en wenst hij enkel nog het gebeuren om hem heen onpartijdig te observeren en in rake lijnen vast te leggen.
Dit schilderij en ook de varianten, zowel in olieverf als in pastel, kregen in de literatuur en op tentoonstellingen altijd de titels Dienstmeisjes op de Prinsengracht of Dienstmeisjes op een gracht. Het tweetal staat in werkelijkheid op de oneven zijde van de Leidsegracht. In meer dan een eeuw is die topografische locatie onveranderd gebleven. De achtergrond wordt gevormd door de onderpuien van Leidsegracht 10-14

Datum circa 1894 - circa 1894

Vervaardiging periode19e eeuw, 20e eeuw

Geografisch trefwoord, Amsterdam

Objectnaamschilderijen, portretten, stadsgezichten (beeldmateriaal)

Objectcategorieschilderijen

Materiaalolieverf, doek

Techniekschilderen

Formaat

Item aanvraagdatum
Verwachte retourdatum
Bestemming